Masayoshi Son đang dồn mọi đòn bẩy tài chính để SoftBank kịp hoàn tất 22,5 tỷ USD còn lại cam kết với OpenAI trước cuối năm, biến thương vụ này thành bước “sống còn” trong cuộc đua AI toàn cầu.
Để khóa đủ vốn đúng hạn, SoftBank vừa tăng tốc bán tài sản, siết phê duyệt đầu tư mới và tính đến các khoản vay ký quỹ dựa trên cổ phần Arm. Trong khi đó, nhu cầu compute của OpenAI leo thang khiến dòng tiền trở thành yếu tố quyết định.
- SoftBank đẩy nhanh bán tài sản và mở rộng vay ký quỹ để kịp trả 22,5 tỷ USD còn lại cho OpenAI trước cuối năm.
- Hoạt động thường nhật bị tái định hình: Vision Fund gần như tập trung vào OpenAI, thương vụ mới trên 50 triệu USD phải có Son duyệt.
- Chi tiêu compute của OpenAI tăng mạnh, kéo theo rủi ro lợi suất hạ và lo ngại “bong bóng AI” nếu doanh thu không theo kịp chi phí.
SoftBank ưu tiên tuyệt đối việc khóa đủ 22,5 tỷ USD cho OpenAI trước cuối năm
SoftBank đang chạy đua hoàn tất phần vốn 22,5 tỷ USD còn lại cho OpenAI trước khi năm kết thúc bằng cách kết hợp bán tài sản, trì hoãn/đẩy IPO và huy động vay ký quỹ dựa trên tài sản thế chấp.
Masayoshi Son được cho là muốn chốt toàn bộ nguồn tiền đúng hạn, xem đây là thương vụ “được ăn cả, ngã về không” trong cuộc đua AI. Chiến lược này khiến nhiều hoạt động đầu tư khác bị chậm lại, nguồn lực nội bộ dồn về các hạng mục liên quan OpenAI.
SoftBank đã bán toàn bộ cổ phần Nvidia trị giá 5,8 tỷ USD, giảm 4,8 tỷ USD khỏi vị thế tại T-Mobile US và cắt giảm nhân sự. Đồng thời, lượng thương vụ mới được mô tả là giảm mạnh, phản ánh việc tái phân bổ vốn và thời gian quản trị theo ưu tiên OpenAI.
Vision Fund siết phê duyệt, đầu tư mới gần như “đứng hình” để tập trung cho OpenAI
Các quản lý Vision Fund được cho là chuyển trọng tâm sang công việc liên quan OpenAI, và mọi khoản đầu tư trên 50 triệu USD hiện cần Masayoshi Son phê duyệt trực tiếp.
Cơ chế phê duyệt tập trung khiến tốc độ ra quyết định chậm hơn, làm nhiều thương vụ mới rơi vào trạng thái trì hoãn. Dù vậy, SoftBank vẫn rót vốn có chọn lọc vào một số startup AI như Sierra và Skild AI, trong bối cảnh phần lớn dòng vốn ưu tiên OpenAI.
SoftBank huy động tiền từ bán tài sản, IPO PayPay và vay ký quỹ dựa trên Arm
SoftBank đang mở nhiều “đường” huy động vốn cùng lúc, gồm IPO PayPay, giảm sở hữu ở Didi và mở rộng hạn mức vay ký quỹ, với tài sản thế chấp nổi bật là cổ phần Arm.
IPO PayPay, đơn vị ứng dụng thanh toán của SoftBank, được kỳ vọng là nguồn vốn lớn. Kế hoạch niêm yết từng dự kiến diễn ra trong tháng này nhưng bị lùi do tác động của đợt đóng cửa chính phủ Mỹ kéo dài 43 ngày (kết thúc vào tháng 11). Nguồn tin cho biết IPO có thể diễn ra trong quý 1 năm sau và có thể huy động hơn 20 tỷ USD nếu điều kiện thị trường thuận lợi.
SoftBank cũng cân nhắc thu gọn vị thế tại Didi Global, doanh nghiệp gọi xe lớn của Trung Quốc. Didi dự kiến niêm yết tại Hong Kong sau khi rời thị trường Mỹ năm 2021 vì siết quản lý. Một nguồn tin có hiểu biết trực tiếp allegedly cho biết SoftBank đang thăm dò các phương án thoái vốn gắn với động thái này.
Về đòn bẩy tài chính, SoftBank đã mở rộng năng lực vay ký quỹ thêm 6,5 tỷ USD, nâng tổng hạn mức chưa sử dụng lên 11,5 tỷ USD. Các khoản vay được bảo đảm bằng cổ phần Arm Holdings; giá cổ phiếu Arm đã tăng gấp ba kể từ IPO, giúp SoftBank có thêm “dư địa” tài sản thế chấp.
Tính đến 30/09, SoftBank báo cáo 4,2 nghìn tỷ yên tiền mặt ở cấp công ty mẹ, tương đương 27,16 tỷ USD. Tập đoàn vẫn sở hữu khoảng 4% T-Mobile US, với giá trị gần 11 tỷ USD theo dữ liệu LSEG.
OpenAI cần tiền nhanh vì chi phí compute tăng mạnh và cuộc đua hạ tầng AI đang bùng nổ
OpenAI chưa nhận phần vốn còn lại nhưng kỳ vọng được thanh toán trước cuối năm 2025 theo hợp đồng, trong bối cảnh chi phí huấn luyện và vận hành mô hình ngày càng tăng.
SoftBank và OpenAI cùng hậu thuẫn Stargate, kế hoạch 500 tỷ USD nhằm xây các trung tâm dữ liệu AI quy mô lớn cho huấn luyện và suy luận. Các lãnh đạo cho rằng sáng kiến này phù hợp mục tiêu của Mỹ nhằm duy trì lợi thế trước Trung Quốc khi Donald Trump ở Nhà Trắng vào năm 2025.
Làn sóng đầu tư hạ tầng AI lan rộng khi nhiều hãng công nghệ lớn chi mạnh cho chip, điện, hệ thống làm mát và máy chủ, đồng thời kéo đối tác vào để chia sẻ rủi ro. Tuy nhiên, điều này cũng làm dấy lên lo ngại về tỷ suất hoàn vốn và nguy cơ “bong bóng AI” nếu doanh thu không theo kịp chi phí.
SoftBank đã đồng ý vào tháng 4 sẽ đầu tư tối đa 30 tỷ USD vào OpenAI: 10 tỷ USD đã giải ngân ngay, phần còn lại phụ thuộc việc OpenAI hoàn tất chuyển sang cấu trúc vì lợi nhuận trước cuối năm, thay đổi mà công ty đã hoàn tất vào tháng 10.
Chi phí nội bộ OpenAI tiếp tục leo thang khi cạnh tranh từ Google (Alphabet) tăng nhiệt. Sam Altman nói với nhân viên rằng công ty bước vào giai đoạn “code red” để nâng cấp ChatGPT, hoãn các đợt ra mắt khác nhằm đối phó đà tăng của Gemini.
Trong tháng 10, Sam cho biết OpenAI đặt mục tiêu xây 30 gigawatt compute với chi phí 1,4 nghìn tỷ USD, hướng tới dài hạn là bổ sung 1 gigawatt mỗi tuần, ở quy mô mà mỗi gigawatt hiện có chi phí trên 40 tỷ USD.
Những câu hỏi thường gặp
SoftBank còn phải trả bao nhiêu tiền cho OpenAI và muốn chốt khi nào?
SoftBank được nêu là còn phải hoàn tất 22,5 tỷ USD cho OpenAI và Masayoshi Son muốn khóa đủ khoản này trước cuối năm, với mục tiêu hoàn tất cam kết đúng hạn.
SoftBank đang dùng những cách nào để huy động tiền cho cam kết với OpenAI?
Các biện pháp gồm bán tài sản (đã bán cổ phần Nvidia, giảm vị thế T-Mobile US), chuẩn bị IPO PayPay, xem xét giảm sở hữu tại Didi, và tăng vay ký quỹ dựa trên cổ phần Arm, nâng hạn mức vay chưa dùng lên 11,5 tỷ USD.
Vì sao hoạt động đầu tư của SoftBank/Vision Fund bị chậm lại?
Vision Fund được cho là tập trung gần như toàn bộ vào công việc liên quan OpenAI, và mọi khoản đầu tư trên 50 triệu USD phải có Masayoshi Son duyệt trực tiếp, khiến nhiều thương vụ mới gần như đình trệ.
Tại sao OpenAI cần vốn lớn trong giai đoạn này?
Chi phí huấn luyện và vận hành mô hình tăng nhanh do nhu cầu compute và cạnh tranh gay gắt. OpenAI còn tham gia các kế hoạch hạ tầng dữ liệu trung tâm quy mô rất lớn như Stargate, làm nhu cầu vốn càng cấp bách.