Ethereum L1 lập kỷ lục số giao dịch hằng ngày năm 2025

Dữ liệu từ Etherscan cho thấy mạng Ethereum ghi nhận số giao dịch hằng ngày cao nhất trong năm vào ngày 22/12, với phí trung bình trên Layer 1 chỉ khoảng 0,16 USD mỗi giao dịch.

Kỷ lục này phản ánh tác động trực tiếp của các nâng cấp mạng giúp tăng thông lượng và giảm chi phí. Tuy vậy, Ethereum vẫn đối mặt các vấn đề cấu trúc như phân mảnh hệ sinh thái Layer 2 và tăng trưởng “State”, ảnh hưởng đến khả năng chạy node của người dùng phổ thông.

Ethereum lập kỷ lục giao dịch hằng ngày cao nhất năm vào 22/12

Ngày 22/12, Ethereum xử lý 1.913.481 giao dịch trên Layer 1 trong 24 giờ, cùng mức phí trung bình khoảng 0,16 USD cho mỗi giao dịch.

Con số 1.913.481 giao dịch được ghi nhận trực tiếp từ dữ liệu mạng, phản ánh mức độ sử dụng tăng mạnh nhưng vẫn duy trì chi phí thấp. Trong bối cảnh nhiều giai đoạn cao điểm trước đây thường đi kèm phí gas tăng, mức phí trung bình 0,16 USD cho thấy hiệu quả mở rộng dung lượng và tối ưu cơ chế xử lý dữ liệu đã cải thiện rõ rệt.

Về mặt vận hành, việc duy trì phí thấp trong lúc lưu lượng tăng là tín hiệu quan trọng với các ứng dụng cần khối lượng giao dịch lớn, đặc biệt là các hoạt động gắn với hệ sinh thái Layer 2 và nhu cầu “settle” dữ liệu lên Ethereum. Điều này cũng củng cố luận điểm rằng Ethereum có thể tăng throughput mà không nhất thiết tái diễn tình trạng nghẽn mạng như các chu kỳ trước.

Thông lượng cao và chi phí thấp gắn với hai nâng cấp Pectra và Fusaka

Các bên tham gia Ethereum cho rằng kỷ lục giao dịch liên quan đến sự kết hợp giữa thông lượng cao và chi phí thấp, nhờ hai nâng cấp lớn trong năm là Pectra và Fusaka.

Bài đăng về kỷ lục giao dịch được nêu trong liên kết: bài đăng của Etherscan về kỷ lục giao dịch. Điểm đáng chú ý là kỷ lục không chỉ đến từ nhu cầu tăng, mà còn nhờ “khả năng hấp thụ” của Layer 1 tốt hơn sau nâng cấp.

Trong cấu trúc mở rộng của Ethereum, các nâng cấp cấp giao thức thường tạo tác động dây chuyền: (1) tăng dung lượng hoặc tối ưu xác minh dữ liệu ở L1, (2) giảm chi phí đăng dữ liệu của Layer 2, (3) giúp tổng lượng giao dịch (trực tiếp hoặc gián tiếp) tăng mà không làm phí bị đẩy lên tương ứng.

Nâng cấp Fusaka là tác nhân trực tiếp giúp tăng dung lượng Layer 1

Fusaka được xem là nguyên nhân gần nhất dẫn đến kỷ lục, vì nâng cấp này mở rộng dung lượng Ethereum L1 bằng cách tăng kích thước mỗi block khoảng 33%.

Tăng khoảng 33% kích thước block có thể nghe không quá lớn, nhưng thực tế giúp mỗi block “chứa” được nhiều giao dịch hơn. Khi dung lượng block tăng, cùng một mức nhu cầu có thể được xử lý với ít cạnh tranh không gian block hơn, từ đó giảm áp lực tăng phí.

Trước đây, tất cả node phải tải toàn bộ dữ liệu, dễ tạo nút thắt cổ chai khi dữ liệu tăng. Với Fusaka, trọng tâm chuyển sang cách xác minh dữ liệu hiệu quả hơn để giảm gánh nặng tải xuống toàn phần, từ đó cải thiện khả năng mở rộng mà vẫn hướng tới tính phi tập trung.

PeerDAS giúp node xác minh “blob” bằng cách lấy mẫu, giảm nút thắt dữ liệu

Fusaka giới thiệu PeerDAS, cho phép node xác minh các “blob” bằng cách lấy mẫu một phần nhỏ, thay vì phải tải và kiểm tra toàn bộ dữ liệu.

Trong mô tả của nâng cấp, “blob” là các khối dữ liệu giao dịch lớn. Chúng hoạt động như “sidecar” gắn kèm block chính, mang dữ liệu với chi phí rẻ hơn và không cạnh tranh trực tiếp với các giao dịch tiêu chuẩn trong block. Điều này giúp việc đăng dữ liệu, đặc biệt là dữ liệu phục vụ Layer 2, trở nên hiệu quả hơn.

Cơ chế lấy mẫu của PeerDAS hướng tới giảm yêu cầu băng thông và lưu trữ tức thời cho node khi xác minh dữ liệu, nhờ đó giảm nguy cơ tạo nút thắt khi nhu cầu dữ liệu tăng. Về mặt trải nghiệm, khi L1 xử lý dữ liệu “nhẹ” hơn, khả năng duy trì phí thấp trong các giai đoạn lưu lượng cao cũng được cải thiện.

Pectra đặt nền tảng scaling bằng cách tối ưu tương tác giữa Layer 2 và mainchain

Pectra, triển khai vào tháng 5, đặt nền tảng mở rộng bằng cách tối ưu cách các mạng Layer 2 như Arbitrum, Optimism và Base tương tác với Ethereum.

Nâng cấp Pectra tập trung vào phần “đường băng” cho Layer 2, giúp việc đưa dữ liệu và hoàn tất (settle) lên Ethereum hiệu quả hơn. Khi Layer 2 hoạt động mạnh, chi phí và giới hạn dữ liệu L1 trở thành yếu tố then chốt ảnh hưởng đến tổng thông lượng hệ sinh thái.

Trong bối cảnh đa Layer 2, tối ưu cơ chế trao đổi dữ liệu và chốt trạng thái lên L1 là một trong các biện pháp quan trọng để tăng quy mô mà không khiến chi phí người dùng cuối tăng mạnh, đồng thời duy trì độ an toàn khi L1 vẫn là lớp bảo mật nền tảng.

Pectra tăng gấp đôi số “sidecar” từ 3 lên 6, kéo chi phí settle của L2 xuống

Pectra đã tăng số “sidecar” (blob) từ 3 lên 6 mỗi block, qua đó mở rộng không gian dữ liệu cho Layer 2 và làm giảm chi phí settle lên Ethereum.

Khi nguồn cung “không gian blob” tăng từ 3 lên 6, thị trường phí cho dữ liệu Layer 2 có xu hướng giảm vì ít cạnh tranh hơn cho cùng một tài nguyên. Nội dung gốc nêu rõ việc “đột ngột có gấp đôi nguồn cung không gian cho dữ liệu Layer 2” khiến chi phí để các L2 settle trên Ethereum giảm xuống.

Tác động thực tế là các L2 có thể đăng nhiều dữ liệu hơn với chi phí thấp hơn, hỗ trợ nhiều giao dịch hơn ở lớp mở rộng mà vẫn neo bảo mật vào Ethereum. Cùng với Fusaka, Pectra góp phần tạo điều kiện để L1 ghi nhận ngày giao dịch kỷ lục mà phí trung bình vẫn thấp.

Ethereum vẫn đối mặt các vấn đề quan trọng như phân mảnh hệ sinh thái và “State” phình to

Dù Pectra và Fusaka giúp mạng bớt nghẽn và giảm phí gas trung bình, Ethereum vẫn gặp thách thức về phân mảnh Layer 2 và sự tăng trưởng liên tục của “State”.

Phân mảnh hệ sinh thái khiến người dùng khó sử dụng tài sản trên nhiều Layer 2, vì thường phải đi qua cầu nối (bridge) và các tuyến chuyển phức tạp. Khi nhiều Layer 2 mới liên tục xuất hiện, trải nghiệm “di chuyển vốn” và tương tác ứng dụng xuyên mạng trở nên khó đồng nhất, làm tăng rủi ro thao tác sai và chi phí thời gian.

Song song đó, cơ sở dữ liệu gồm tài khoản, số dư và smart contract (gọi là “State”) ngày càng lớn. Nội dung gốc cảnh báo rằng nếu xu hướng này tiếp diễn, “State” có thể đạt quy mô terabyte hoặc petabyte. Khi “State” quá lớn, người dùng phổ thông có thể không đủ điều kiện phần cứng (như dung lượng ổ cứng) để chạy node, từ đó ảnh hưởng mục tiêu phi tập trung dài hạn.

Dù vậy, Ethereum vẫn tiếp tục thu hút các tổ chức, ngay cả khi các vấn đề phân mảnh còn hiện hữu. Điều này cho thấy thị trường vẫn đánh giá cao vai trò của Ethereum như một lớp nền tảng có tính thanh khoản, hệ sinh thái ứng dụng và mức độ trưởng thành về hạ tầng, trong khi các bài toán kỹ thuật và trải nghiệm người dùng vẫn đang được cải tiến.

Những câu hỏi thường gặp

Ethereum đạt kỷ lục bao nhiêu giao dịch trong một ngày và phí trung bình là bao nhiêu?

Ethereum xử lý 1.913.481 giao dịch trên Layer 1 trong một ngày (22/12), với phí trung bình khoảng 0,16 USD cho mỗi giao dịch.

Vì sao nâng cấp Fusaka có thể làm tăng số giao dịch trên Ethereum?

Fusaka mở rộng dung lượng Ethereum L1 bằng cách tăng kích thước mỗi block khoảng 33% và giới thiệu PeerDAS, giúp node xác minh dữ liệu “blob” hiệu quả hơn, từ đó giảm nút thắt dữ liệu và cho phép xử lý nhiều giao dịch hơn.

PeerDAS và “blob/sidecar” có vai trò gì trong việc giảm chi phí?

PeerDAS cho phép xác minh “blob” bằng cách lấy mẫu một phần nhỏ dữ liệu. “Blob/sidecar” là dữ liệu gắn kèm block chính, mang dữ liệu với chi phí rẻ hơn và không cạnh tranh trực tiếp với giao dịch tiêu chuẩn, giúp giảm áp lực chi phí cho dữ liệu, đặc biệt với Layer 2.

Pectra đã thay đổi điều gì liên quan đến Layer 2?

Pectra tối ưu tương tác giữa các Layer 2 và mainchain, đồng thời tăng số “sidecar/blob” từ 3 lên 6 mỗi block, mở rộng không gian dữ liệu cho Layer 2 và góp phần làm giảm chi phí settle lên Ethereum.

Những rủi ro còn tồn tại với Ethereum sau các nâng cấp này là gì?

Hai rủi ro nổi bật là phân mảnh hệ sinh thái Layer 2 khiến việc di chuyển và sử dụng vốn phức tạp, và “State” tăng liên tục có thể đạt quy mô rất lớn (terabyte/petabyte), làm tăng yêu cầu phần cứng để chạy node và ảnh hưởng tính phi tập trung.