Thủ tướng Narendra Modi kêu gọi liên minh cầm quyền chuẩn bị cho một chương trình cải cách được đẩy nhanh, đánh dấu một trong những kỳ họp lập pháp sôi động nhất của Ấn Độ trong những năm gần đây.
Động thái này diễn ra sau khi quốc hội thông qua các kế hoạch nới giới hạn đầu tư trực tiếp nước ngoài trong bảo hiểm, mở cửa cho doanh nghiệp tư nhân tiếp cận lĩnh vực điện hạt nhân, cùng các sửa đổi về hệ thống thuế quan.
- Modi thúc đẩy gói cải cách nhanh sau loạt quyết sách về FDI, điện hạt nhân và thuế quan.
- Cải cách thuế GST và quy định lao động tạo tranh luận, nhưng được kỳ vọng giảm chi phí tuân thủ.
- Cải cách Bộ luật Lao động 2020 vẫn bị trì hoãn vì phản đối từ công đoàn và các đảng phái.
Modi đẩy nhanh cải cách sau các quyết sách về FDI, điện hạt nhân và thuế quan
Modi kêu gọi liên minh cầm quyền tăng tốc cải cách sau khi quốc hội Ấn Độ thông qua nới hạn chế FDI trong bảo hiểm, cho phép tư nhân tiếp cận điện hạt nhân và công bố nhiều sửa đổi về thuế quan.
Cuộc gặp với các nghị sĩ liên minh cầm quyền tại quốc hội được mô tả là bước chuẩn bị cho một sáng kiến cải cách “đi nhanh”. Ngay sau đó, các nhà lập pháp cho biết kỳ họp vừa qua thuộc nhóm hoạt động lập pháp mạnh nhất trong vài năm gần đây, phản ánh ưu tiên chính sách mới của chính phủ.
Chuỗi quyết sách được nêu gồm: phê duyệt kế hoạch gỡ bỏ giới hạn đối với đầu tư trực tiếp nước ngoài trong ngành bảo hiểm; cho phép các công ty tư nhân tiếp cận lĩnh vực điện hạt nhân; và trước đó chính phủ đã công bố một số sửa đổi với hệ thống thuế quan (customs duty). Các điểm này được đặt trong mục tiêu hỗ trợ nền kinh tế đang mở rộng nhanh của Ấn Độ.
Các biện pháp kinh tế gần đây tập trung vào đơn giản hóa thuế và thay đổi quy định
Chính phủ Modi đã triển khai nhiều biện pháp như nới phức tạp của thuế GST và ban hành quy định lao động mới, đồng thời ngân hàng trung ương khuyến khích ngân hàng mở rộng tài trợ để thúc đẩy hoạt động M&A.
Một trong các ví dụ được nhắc tới là việc điều chỉnh hệ thống thuế hàng hóa và dịch vụ (GST) vốn phức tạp. Ngoài ra, chính phủ cũng đưa ra các quy định lao động mới nhằm thay đổi cách doanh nghiệp tuân thủ và vận hành.
Ở góc độ chính sách tiền tệ và tín dụng, ngân hàng trung ương được mô tả là đã khuyến khích các ngân hàng tại Ấn Độ mở rộng hoạt động bằng cách phát hành/đẩy mạnh nguồn vốn nhằm thúc đẩy các thương vụ sáp nhập và mua lại. Điều này cho thấy định hướng dùng kênh tài chính để hỗ trợ tái cơ cấu doanh nghiệp.
Baijayant Panda, Phó Chủ tịch kiêm người phát ngôn cấp quốc gia của đảng Bharatiya Janata Party (BJP), nhận định Modi thường thúc đẩy các cải cách quan trọng vào “đúng thời điểm” và cho rằng hiện tại là một thời điểm then chốt để thực hiện cải cách.
Tăng trưởng GDP mạnh nhưng rủi ro từ thuế quan của Mỹ làm gia tăng áp lực
Các phân tích cho thấy GDP Ấn Độ tăng hơn 8% so với cùng kỳ trong quý gần nhất, nhưng Modi cảnh báo về thách thức từ chính sách thuế quan của Tổng thống Mỹ Donald Trump, với mức cộng dồn lên tới 50%.
Kết quả nghiên cứu của giới phân tích được nêu là nền kinh tế Ấn Độ duy trì xu hướng tăng trưởng vững, thể hiện qua mức tăng GDP hàng năm “hơn 8%” trong quý gần nhất. Tuy vậy, các rủi ro bên ngoài vẫn được coi là đáng chú ý trong bối cảnh thương mại toàn cầu biến động.
Modi chỉ ra một thách thức cụ thể là chính sách thuế quan của Mỹ dưới thời Tổng thống Donald Trump, được mô tả có thể cộng dồn tới 50%. Những yếu tố này có thể ảnh hưởng đến chi phí thương mại, quyết định đầu tư và kỳ vọng tăng trưởng, do đó trở thành động lực để chính phủ đẩy nhanh cải cách trong nước.
Chiến lược thu hút nhà đầu tư quốc tế gắn với tham vọng trở thành trung tâm sản xuất
Modi cho biết sẽ áp dụng các biện pháp nhằm thu hút nhà đầu tư quốc tế, trong bối cảnh Ấn Độ được nhìn nhận như một đối thủ sản xuất đang nổi lên so với Trung Quốc.
Thông điệp trọng tâm là tạo sức hút đối với dòng vốn quốc tế vào Ấn Độ. Cách tiếp cận này thường đòi hỏi kết hợp cải thiện môi trường kinh doanh, giảm rủi ro chính sách và mở rộng cơ hội trong các ngành có tiềm năng tăng trưởng.
Các báo cáo cũng nhấn mạnh rằng Ấn Độ đang nổi lên như một đối thủ cạnh tranh sản xuất hàng đầu so với Trung Quốc. Trong khung cảnh đó, cải cách được xem là công cụ để củng cố lợi thế về quy mô thị trường, năng lực công nghiệp, và độ hấp dẫn của hệ sinh thái đầu tư.
Giảm thủ tục hành chính, nới luật lao động và đơn giản hóa thuế là các ưu tiên được kêu gọi
Nhiều nhà đầu tư và kinh tế gia kêu gọi New Delhi giảm quan liêu, nới luật lao động và đơn giản hóa thuế, nhằm kích thích đầu tư và tăng trưởng.
Rahul Verma, nghiên cứu viên tại Centre for Policy Research (New Delhi), cho rằng có nhiều yếu tố đã tạo môi trường thuận lợi để chính phủ thúc đẩy các cải cách từng bị trì hoãn. Nhận định này phản ánh quan điểm rằng “thời điểm” có thể quyết định khả năng thông qua và triển khai cải cách.
“Một số yếu tố đã tạo ra môi trường thuận lợi để chính phủ thúc đẩy một số cải cách kinh tế vốn bị treo lại.”
– Rahul Verma, Fellow, Centre for Policy Research (New Delhi)
Các nguồn tin đáng tin cậy được trích dẫn cũng cho biết, giới đầu tư và kinh tế gia đã liên tục thúc giục New Delhi giảm rào cản hành chính, nới lỏng luật lao động, và đơn giản hóa thuế cùng quy định để khuyến khích đầu tư và thúc đẩy tăng trưởng.
Gopal Nadadur, Phó Chủ tịch cấp cao tại The Asia Group, đồng tình rằng cải cách thuế và lao động, cùng việc làm cho quy định “dễ tiếp cận hơn”, có thể giúp giảm các khoản phí tổng thể và mức độ phức tạp mà doanh nghiệp và nhà đầu tư phải đối mặt.
Cải tổ GST hướng đến giảm số bậc thuế từ bốn xuống hai
Quá trình cải tổ GST được mô tả tốn nhiều thời gian và đặt mục tiêu giảm số mức thuế từ bốn xuống hai để đơn giản hóa định giá và hỗ trợ chi tiêu tiêu dùng.
Thông tin được nêu là việc đại tu GST mất nhiều công sức mới hoàn tất. Trọng tâm là giảm số mức thuế từ bốn xuống còn hai, qua đó đơn giản hóa cấu trúc giá trong nền kinh tế.
Theo mô tả trong bài, mục tiêu của động thái này không chỉ là giảm độ rối của hệ thống thuế mà còn nhằm khuyến khích chi tiêu của người tiêu dùng thông qua cơ chế định giá rõ ràng hơn. Tác động cuối cùng phụ thuộc vào cách triển khai, phạm vi hàng hóa/dịch vụ áp dụng và mức độ tuân thủ của doanh nghiệp.
Cải cách Bộ luật Lao động 2020 bị trì hoãn vì phản đối
Cải cách Bộ luật Lao động được giới thiệu năm 2020 nhưng chưa triển khai do vấp phản đối từ công đoàn và các đảng phái, dù mục tiêu là chính thức hóa khu vực phi chính thức và mở rộng an sinh xã hội.
Cải cách được nêu có các mục tiêu: đưa phần lớn khu vực phi chính thức vào nền kinh tế chính thức; giảm gánh nặng tuân thủ cho một số doanh nghiệp nhỏ; và mở rộng phạm vi bao phủ an sinh xã hội.
Pratik Gupta, CEO Kotak Institutional Equities, cho rằng Ấn Độ cần chú trọng hơn vào cái ông gọi là “kích thích quản trị” (governance stimulus), tức làm cho môi trường kinh doanh dễ dàng hơn, và nhận định chính phủ đã bắt đầu tập trung vào hướng này trong vài tháng gần đây.
“Trong thời gian tới, Ấn Độ cần tập trung hơn vào điều tôi gọi là ‘kích thích quản trị’, tức là làm cho việc kinh doanh trở nên dễ dàng hơn. Đó là điều chính phủ đã bắt đầu thực hiện trong vài tháng gần đây.”
– Pratik Gupta, CEO, Kotak Institutional Equities
Mục tiêu 2047 và tham chiếu di sản cải cách năm 1991
Đà tăng trưởng kinh tế hỗ trợ mục tiêu đưa Ấn Độ thành nền kinh tế phát triển vào năm 2047; các nhà phân tích cho rằng nếu thành công, Modi có thể được xếp cùng nhóm nhà cải cách lớn kể từ thời P.V. Narasimha Rao.
Kế hoạch 2047 gắn với mốc 100 năm Ấn Độ giành độc lập. Bối cảnh tăng trưởng được cho là đang tạo lực đẩy chính trị và kinh tế để theo đuổi các gói cải cách có độ “khó” cao hơn.
Một số nhà phân tích nhận định rằng nếu Modi triển khai thành công các kế hoạch, ông có thể trở thành một trong những nhà cải cách quan trọng nhất kể từ thời P.V. Narasimha Rao, người thường được nhắc đến như “Cha đẻ cải cách kinh tế của Ấn Độ”, gắn với việc mở cửa nền kinh tế cho nhà đầu tư toàn cầu.
Bài viết cũng nhắc việc Rao đã loại bỏ hệ thống “Licence Raj” vào năm 1991, qua đó nới kiểm soát của chính phủ đối với các ngành công nghiệp và giảm rào cản hành chính đối với hoạt động kinh doanh.
Những câu hỏi thường gặp
Vì sao Modi muốn đẩy nhanh cải cách trong giai đoạn này?
Chính phủ đang tận dụng một kỳ họp lập pháp hoạt động mạnh, đà tăng trưởng kinh tế và nhu cầu nâng sức cạnh tranh để thúc đẩy các cải cách từng bị trì hoãn, đồng thời ứng phó rủi ro bên ngoài như chính sách thuế quan của Mỹ.
Những trụ cột chính sách nào đang được nhắc đến nhiều nhất?
Các nội dung nổi bật gồm nới hạn chế FDI trong bảo hiểm, mở cửa một phần lĩnh vực điện hạt nhân cho tư nhân, sửa đổi thuế quan, đơn giản hóa GST và cải cách quy định/labor để cải thiện môi trường kinh doanh.
Tại sao cải cách Bộ luật Lao động 2020 vẫn chưa triển khai?
Bài viết nêu rằng cải cách chưa được thực thi do vấp phải sự phản đối từ công đoàn và các đảng phái, dù mục tiêu là chính thức hóa khu vực phi chính thức, giảm gánh nặng tuân thủ cho doanh nghiệp nhỏ và mở rộng an sinh xã hội.